در نشست فرصت های جاده ابریشم در تجارت منطقه ای مطرح شد؛
حركت رو به رشد جاده ابریشم چین منوط به ثبات و توسعه ایران
دومین پیش نشست از همایش تجارت منطقه ای؛ اولویت راهبردی ۴ شنبه ۱۷ دیماه با مبحث فرصت های جاده ابریشم در توسعه تجارت با کشورهای منطقه با حضور صاحبنظران برگزار گردید.
به گزارش بازاری به نقل از دبیرخانه همایش اقتصاد مقاومتی، دومین پیش نشست از همایش «تجارت منطقه ای؛ اولویت راهبردی» ۴ شنبه ۱۷ دیماه ۱۳۹۹ با مبحث «فرصت های جاده ابریشم در توسعه تجارت با کشورهای منطقه» با حضور صاحبنظران برگزار گردید. در این جلسه ضمن انتقاد از اینکه انفعال و بلاتکلیفی در داخل ایران باعث بهره مندی ناچیز از ظرفیت های جاده ابریشم چین شده است، ثبات و توسعه ایران بعنوان لازمه پیشرفت جاده ابریشم در منطقه غرب آسیا عنوان شد. این نشست، دومین پیش نشست تخصصی از هفتمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی بود که در تاریخ ۲۹ بهمن سالجاری با مبحث «تجارت منطقه ای؛ اولویت راهبردی» برگزار می شود. فرصت ها و تهدیدهای طرح جاده ابریشم چین، ظرفیت های ایران جهت استفاده از این طرح و الزامات تعامل تجاری با کشورهای منطقه همچون مواردی بود که به صورت مفصل در این جلسه به آنها پرداخته شد. انفعال داخلی دلیل اصلی سهم ناچیز ایران در جاده ابریشم چین در ابتدای نشست محمدحسین ملائک سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در کشور چین ضمن اشاره به مطرح شدن طرح جاده ابریشم از سال ۲۰۱۳ در چین و ورود آن به قانون اساسی این کشور در سال ۲۰۱۸ و اهمیت این مسئله بعنوان بدنه روابط خارجی جمهوری خلق چین اظهار داشت: باید توجه کرد که وقتی از چین صحبت می نماییم در واقع داریم از BRI صحبت می نماییم. به تعبیر غربی ها، BRI یک نظام جدید سیاسی اقتصادی به محوریت چین است. وی خاطرنشان کرد: با عنایت به تحولات قفقاز احتمال وصل شدن آذربایجان، ارمنستان و ترکیه از راه دریای خزر وجود دارد. چنین اتفاقی تیر خلاصی برای جمهوری اسلامی ایران است. اما به نظر می آید در مجموعه حاکمیتی ما هیچ اراده ای در این جهت وجود ندارد. اگر ما در مورد چین یک نظام منسجم نداریم که بعنوان پدیده ای جهانی نگاه نماییم، ناشی از نبود برنامه در اسناد بالادستی ماست. هیچ جا معلوم نیست که ما چگونه می خواهیم به این مسئله نگاه نماییم. رویکرد کلان ما در این مورد، نمی دانم است. نه مسئولین در دولت می دانند این مسئله چیست و نه در اسناد بالادستی ما چیزی آمده است. وی ادامه داد: ما در حوزه آیین نامه های گمرکی، روابط اینترنتی، سرمایه گذاری، جریان ورود و خروج سرمایه در کشور، هیچ مشارکتی را هم اکنون نمی توانیم با طرف چینی تعریف نماییم. ازاین رو پیوستگی اقتصادی تقریباً صفر است و اگر نتوانیم یک لوکوموتیو در روابطمان با چین تعریف نماییم، در وضعیت تعلیق باقی خواهیم ماند. تبدیل شدن به لنگر ثبات منطقه؛ مزیت اصلی ایران در تعامل با چین در ادامه مجیدرضا حریری رئیس هیئت مدیره اتاق بازرگانی ایران و چین ضمن اشاره به این که هم اکنون دیگر نه مبحث اصلی ما جاده ابریشم است و نه حتی مبحث اصلی خود چینی ها، اظهار داشت: ما نمی دانیم می خواهیم با دنیا چه نماییم. حتی نمی دانیم می خواهیم با منطقه چه نماییم. مسئولین ما هم یا نمی دانند یا به ما نمی گویند. این البته وظیفه وزارت خارجه است که این مسئله را تعیین کند و به بقیه ارکان نظام هم اعلام نماید. ما اگر می خواهیم رابطه مان با چین را مشخص نماییم، باید تکلیف رابطه ایران با پاکستان، ایران با هند، چین، پاکستان و … مشخص شود. باید ببینیم از سمت شرق چند مانع داریم بعد ببینیم از سمت غرب چند مدعی و شریک و مانع داریم. باید ببینید شما می خواهید داخل یک زنجیر، و یکی از حلقه های زنجیر باشید یا نه. سال ۲۰۲۰ که به اتمام رسید، ۱۲۴۰۰ قطار از چین به اروپا رفته است. یک میلیون و ۱۳۰ کانتینر را از چین برده اند تا بارسلون و لندن. چرا طرف اروپایی قبول می کند که محصولاتش را به جای کشتی با ریل بفرستد؟ چون منافع بلندمدت خویش را می بیند. ارتباط ما با چین و سایر همسایگان فرصت های زیادی می تواند برای ما داشته باشد و تهدیدهایی هم می تواند داشته باشد اما مهم این است که ما با فرصت ها و تهدیدها چه می نماییم. چین فقط از منابع انرژی جهان می تواند به ایران و روسیه از راه زمین انرژی خویش را تأمین کند بنابراین منافع زیادی در ارتباط با ما در این عرصه دارد.
حرکت رو به رشد جاده ابریشم چین منوط به ثبات و توسعه ایران در منطقه است در بخش دیگری از نشست علی فکری رئیس اداره سیاست ها و برنامه های اقتصادی وزارت امور خارجه ایده کمربند راه همان ایده ای است که توسعه چین را از شرق آغاز کرده و مسیرش را به سمت غرب ادامه می دهد، اظهار داشت: با همین ایده چینی ها توانسته اند به جای این که ضربه بپذیرند، رشد کنند. در اجلاس بائو در سال ۲۰۰۷ عنوان شد که اگر بخواهیم چین را مهار نماییم، باید این اتفاق به صورت همه جانبه بیفتد و تنها با ابزارهای پولی و مالی نمی توان این اتفاق را رقم زد. بعدها این رویکرد در پیش گرفته شد. پاسخ چین به این رویه، و رویه رشد و توسعه ای که داشت، همین بحث کمربند راه بوده است. من معتقد نیستم که هم اکنون کنار گذاشته شده است، این سیاستی است که از آغاز سیاست درهای باز در چین در پیش گرفته شده است اما امکان دارد گاهی شکل آن عوض شود. وی افزود: چین به دنبال این است که مناطق آرامی را در اطراف خودش ایجاد نماید که خودش را بعنوان مرکز توسعه قرار دهد و پیرامونی که در اطراف این مرکز ایجاد می شود. فرصت مهمی که برای ما بوجود می آورد این است که یک قدرت بزرگ بین المللی رشد و توسعه اش همراه و همسو شده است با رشد و توسعه و امنیت قدرت منطقه ای مانند جمهوری اسلامی ایران. مهم ترین تهدیدی هم که ما را تهدید می کند این است که ما ندانیم می خواهیم چکار نماییم. وی تصریح کرد: مهم ترین فرصت ما این است که آن چه ما امروز در منطقه خودمان به نام محور مقاومت می شناسیم، این محور هم از بعد جغرافیایی، هم از بعد انتقال منابع و هم ایجاد پیوستگی اقتصادی، مرتبط شده است با یک برنامه توسعه ای مهمی که در چین دارد اتفاق می افتد. درست است ما در محور مقاومت با دشمنی ها و تنش زایی های زائد الوصف آمریکایی ها مواجهیم. چین قدرتی است که حداقل به خاطر رشد و توسعه خودش هم که شده، با آمریکا مقابله می کند. بحث هم پوشانی منافع است، ما بعنوان محور مقاومت و چین بعنوان محور صعود در اقتصاد بین الملل منفعت مشترکی پیدا کرده ایم تحت عنوان جاده ابریشم که رشد و توسعه و قرار گرفتن آن در حلقه ارزش چین بعنوان یک هدف در چین تعریف شده و مبحث فقط بحث راه و جاده و اینها نیست بلکه الگوی توسعه و رشد است و تمام اقتصاد را در بر می گیرد. فکری اظهار داشت: منفعت چین در این است که این طرح رشد کند و اجازه ندهد که قدرت مقابل در این جا ایجاد تنش و ناامنی کند. این بحث امنیت هم فقط امنیت انرژی نیست و حتی به امنیت ملی هم مربوط می شود. مانند منطقه سین کیانگ که از سوی آمریکا هدف تنش زایی است و اهمیت بسیار زیادی هم برای چین دارد. آمریکایی ها امنیت ملی چین را هدف قرار داده اند تا بتوانند رشد اقتصادی آنرا متوقف کنند.
تا کنون در عمل اتفاق خاصی در حوزه جاده ابریشم نیفتاده است در ادامه وحید قربانی مدیر گروه سیاست خارجی پژوهشکده تحقیقات راهبردی ضمن اشاره به طرح راه ابریشم اظهار داشت: هرچند نمی گردد صرفا نگرش مثبت به این پدیده داشت اما باید با هشیاری از مسائل و ابعاد امنیت سیاسی آن، از این فرصت استفاده نمود. وی ادامه داد: اگر آنچه که چین انتظار دارد از جاده ابریشم برآورده شود، مناسبات تجاری سیاسی اقتصادی برخی کشورها گرفتار تغییر قابل توجهی می شود. تا هم اکنون به لحاظ نظری و سیاسی تلاشهای زیادی در این حوزه شده اما در عمل اتفاق خاصی نیفتاده است. سوال اینجاست که رویکرد کلان کشور در تعامل با طرح جاده ابریشم و فرصت ها و تهدیدهای ناشی از آن باید چگونه باشد. مهمترین هدف چین در جاده ابریشم تضمین امنیت انرژی است در انتها نشست مجید رئوفی پژوهشگر و نویسنده در حوزه اقتصاد چین ایده اصلی طرح کمربند راه را شک دهی یک کمربند دور کره زمین در جهت بکارگیری توان اقتصادی چین در این منطقه دانست و اظهار داشت: چینی ها عادت دارند که این پروژه های خویش را تحت عنوان اسم خاصی مطرح کنند. ایده چین این است که ما سبب رشد اقتصادی شما شرکا می شویم و یک بازار مصرف جدید هم برای ما خلق می شود. وی افزود: این پروژه های کمربند راه در خیلی از موارد ژئوپولتیک و سیاسی هستند. مثلاً بازار پاکستان قابلیت لازم برای سرمایه گذاری ۴۶ میلیارد دلاری چینی ها را ندارد و آنقدر بازدهی ندارد اما مسئله این است که چین در رقابت با هند چند کار مختلف را انجام داده است با سی پی ای سی. و توانسته است این گونه با هند روبرو شود. فکری اضافه کرد: مهم ترین مسئله در بحث BRI مسئله امنیت انرژی چین است. آخرین آماری که بریتیش پترولیوم منتشر نموده است، سهم چین از کل مصرف انرژی اولیه جهان، ۲۴.۳ درصد است. در حالیکه کل اروپا ۱۴.۴ درصد است و هند که یک اقتصاد بزرگ نوظهور است، ۵.۸ درصد از کل مصرف انرژی اولیه دنیا را به خود اختصاص داده اند. از این ۲۴.۳ درصد، ۱۹.۶ درصد، گاز طبیعی ۷.۸ درصد و سهم ذغال سنگ از ۷۰ درصد، به ۵۰.۶ درصد رسیده است.
منبع: بازاری
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب