در اولین پیش نشست كنفرانس دیپلماسی اقتصادی مطرح شد؛
ساختار نهادی دیپلماسی اقتصادی کشور نیازمند تحول است
سفیر سابق ایران اظهار داشت: عامل اصلی در ایجاد چالش بین نهادهای مختلف الگوی توسعه اقتصادیست. اگر الگوی توسعه کشور مشخص باشد، نقش و وظایف هر بخش در هر سطحی روشن خواهد بود.
به گزارش بازاری به نقل از مهر، نخستین پیش نشست کنفرانس ملی دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران (فرصت ها و چالش های ۱۴۰۰-۱۴۰۴) با حضور ابوالفضل ظهره وند، سفیرِ سابقِ جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا و افغانستان، محمدرضا مودودی رییس هیئت مدیره‌ی خانه‌ی تجارت ایران و رییس اسبق سازمان توسعه و تجارت و امین شاکری، رییس مجمع کارآفرینان ایران بصورت مجازی اجرا شد.
در نخستین پیش نشست کنفرانس ملی دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، پیرامون ساختار نهادی و سرمایه انسانی در دیپلماسی اقتصادی بحث شد. در سالهای اخیر چالشی که این اکوسیستم با آن مواجه می باشد، تشخیص فرمانده دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، نقش وزارت خارجه، سازمان توسعه تجارت و اتاق های تجاری در دیپلماسی اقتصادی ایران است.
نداشتن الگوی بومی توسعه اقتصادی؛ بزرگترین ضعف در ساختار نهادی دیپلماسی اقتصادی
ظهره وند سفیر سابق ایران در ایتالیا در ارتباط با چالش های ارگان های دولتی و خصوصی در ساختار نهادی دیپلماسی اقتصادی بیان کرد: عامل اصلی در ایجاد چالش بین نهادهای مختلف الگوی توسعه اقتصادیست. اگر الگوی توسعه کشور مشخص باشد، نقش و وظایف هر بخش در هر سطحی روشن خواهد بود. یعنی بخش خصوصی و دولتی در جایگاهی که هستند، وظیفه خود در پیشبرد اقتصاد کشور را می دانند.
وی با اعلان اینکه اقتصاد کشور نباید اقتصاد دولتی باشد، اظهار داشت: اقتصاد باید آزاد و مردم سالار باشد و به سمت اقتصاد اجتماعی پیش رود. دستگاه سیاست خارجی در روابط بین الملل باید با بررسی فرصت و تهدیدها، اطلاعات را به داخل کشور منعکس کرده تا هر نهاد وظیفه خودرا به درستی عمل کند.
وی اضافه کرد: در صادرات و واردات هر بخش وظیفه ای را ایفا خواهدنمود و بخش خصوصی نیز از این قاعده مستثنی نیست و باید به آن توجه گردد تا در این بازار تعادل ایجاد گردد. وزارت اطلاعات، صمت، بخش دفاعی، بانک مرکزی و بخش خصوصی در این پروسه هر کدام نقش مهمی را ایفا خواهند کرد.
سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در افغانستان اشاره کرد: دیپلماسی اقتصادی در ایران با عوامل مختلفی همچون مسائل امنیتی درگیر است. به همین خاطر در برنامه ریزی ها باید همه محدودیت ها، تهدیدها و مشکلات احتمالی و امنیتی را در نظر گرفت. نقش سفیر در این جایگاه بسیار اهمیت دارد، یک سفیر باید بینش فرهنگی، مدیریتی، اقتصادی و امنیتی داشته و به سیاست مسلط باشد.
ساختار آموزشی باید دیپلماسی محور باشد
مودودی رییس اسبق سازمان توسعه تجارت، نداشتن الگوی اقتصادی مشخص در کشور را ضعف بزرگی دانستند. همین طور ادغام وزارتخانه تجاری با صنعت و معدن را مانع تشکیل ساختار یکپارچه در وزارتخانه دانست و اشاره کرد: هر ادغام در ساختار یک مجموعه باید با بررسی زوایای مختلف صورت گیرد و با آنالیز دقیق این کار را انجام داد. باید وظایف همه ارگان ها را سنجید و مبادرت به این فعالیت کرد.
وی عامل دیگر در به وجود آمدن چالش در دیپلماسی اقتصادی ایران را تحریم ها دانست و اشاره کرد: اعمال تحریم ها برنامه ای بود که تجارت ایران قفل شود و جنگ اقتصادی آمریکا و متحدانش، جنگ تجاری با ایران بود.
رئیس اسبق سازمان توسعه تجارت ضمن اشاره به تغییر رویکرد های آموزشی در قبال دیپلماسی اقتصادی اظهار داشت: کشور ما نتوانسته ادبیات دیپلماسی را از کودکی به افراد بیاموزد. دانش آموزان با گذراندن مقاطع ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان هیچ فهمی از ادبیات دیپلماسی ندارند و نتیجه آن ضعیف بودن در روابط دیپلماتیک خواهد بود. همین طور نقش عملیاتی دانشگاه ها در تقویت این امر مهم را نیز ضعیف دانسته و به روز بودن مباحث باتوجه به علم روز دنیا را امری ضروری دانستند.
رئیس هیئت مدیره خانه تجارت ایران اشاره کرد: ما تقریباً برای هر رشته دانشگاهی در ایران جایگاهی را ایجاد کرده ایم اما به جنگ اقتصادی و رشته آن توجه نداریم. ما در تحریم های اقتصادی چه اقداماتی انجام دادیم و چه استراتژی را در پیش گرفتیم. به جنگ اقتصادی باید توجه گردد و یک مسیر درست برای جلوگیری از تکرار خطا ایجاد شود.
تعیین جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی
شاکری رییس مجمع کارآفرینان ایران، با اعلان اینکه دنیای امروز، دنیای رقابتی کسب وکارها و تجارت بین الملل است، اشاره کرد: کسب وکارها بیش از هر دوره ای نیازمند تعامل و ارتباط برای توسعه هستند. این مفهوم به قدری اهمیت دارد که توسعه اقتصادی بعنوان مؤلفه تعیین کننده کارآمدی برای دولت ها است.
وی اظهار داشت: ما باید این سوال را از خود بپرسیم که جایگاه دیپلماسی اقتصادی در سیاست خارجی کشورمان چیست؟ اگر بتوانیم به این پرسش یک پاسخ جامع و کامل ارائه بکنیم، می توانیم خیلی از ضعف ها و مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد را شناسایی کرد.
شاکری اضافه کرد: این بخش خصوصی است که می تواند آن کنش گری فعالانه و آن انعطاف پذیری و چابکی را در مقابل این تهدیدها و در مقابل این فشارهای اقتصادی داشته باشد. عملاً بدنه‌ی دولتی شاید آن کارآمدی به لحاظ انعطاف پذیری و عملکرد در حوزه‌ی اقتصادی در این شرایط نداشته باشد. پس ما نیازمند این هستیم که در قبال بخش خصوصی رویکرد حمایتی داشته باشیم.
عدم درک درست دولت از بخش خصوصی
شاکری با اشاره به یکی از اشکالات در عرصه تجارت خارجی اشاره کرد: بخش دولتی، درک درستی از وضعیت شرکت های بخش خصوصی ندارد. ما نیازمند به یک دولت تسریع گر و حمایت گر در زمینه تجارت هستیم. دولت باید بداند که رقابت با بخش خصوصی به توسعه اقتصادی نه فقط کمک نکرده، بلکه ضربه جدی وارد خواهدنمود.
همچنین شاکری وجود یک برنامه و چشم انداز مشخص برای توسعه تجارت خارجی را ضروری خواندند و تاکید کردند: بیش از هر دوره دیگری بازبینی در قوانین و مقررات حوزه اقتصاد برای کشور لازم است. شرایط اقتصادی کشور به لحاظ پیچیدگی در وضعیت حساسی وجود دارد و باید سیاست ها، قوانین و راهبردها برمبنای توسعه اقتصادی تدوین شود.
عدم اهمیت به اقتصاد
در بخش دوم پیش نشست، ظهره وند ضمن اشاره به کم توجهی به اقتصاد در سیاست گذاری کشور اظهار داشت: ما به اقتصاد در کشور توجه نکردیم و نردبان توسعه و پیشرفت اقتصادی را به زمین انداختیم. مقوله بزرگی که در روابط بین الملل وجود دارد، عدم قطعیت است. یعنی شرایط ابهام در روابط خارجی وجود دارد و به این مساله باید توجه گردد. وی اشاره کرد: در وضعیت عدم قطعیت و ابهام چیزی که می تواند به کمک کشور بیاید، الگوی اقتصاد ملی است. یعنی الگویی که بتوان به اقتصاد توجه ویژه داشت. با تشکیل الگوی ویژه، رؤیای مشترک برای جامعه شکل خواهد گرفت و اهداف متعالی را در پیش می گیریم.
باید اقتصاد را یک علم دانست
مودودی ضمن تاکید به توجه به علم اقتصاد، اظهار داشت: زمانی که ما اقتصاد را مانند پزشکی یک علم بدانیم، مشکلات ما حل خواهد شد. یعنی زمانی که به یک پزشک در ساخت واکسن کرونا اعتماد کرده و آنرا نسخه درمان می بینیم، باید به علم اقتصاد نیز با این نگاه توجه کرده و به دنبال حل مشکلات باشیم. ما اقتصاد را یک علم نمی بینیم و این رویکرد غلطی است. یک تیم اقتصادی می تواند مشکلات را شناسایی و درمان کند، اگر که به آن توجه گردد.
وی افزود: یک تیم اقتصادی مسلط به دانش روز دنیا می تواند، ساختار و الگوی مناسب را طراحی کند. ما باید نگاه خودرا بین المللی کرده و به مباحث با دید جهانی نگاه نماییم.
نیروی انسانی متخصص، نیاز کشور
دکتر مودودی در آخر با تاکید به نیاز کشور به نیروی متخصص حوزه دیپلماسی اقتصادی اظهار داشت: ما در تربیت نیروی انسانی به شدت غفلت کردیم. از طرفی به آموزش نیروی انسانی توجه نشده و از دیدگاه دیگر به راندمان نیروها نیز بی توجهی شده است. یعنی افزایش راندمان و کارایی نیروی کار باید در اولویت قرار گرفته و اقدامات لازم صورت گیرد.
گفتنی است؛ این کنفرانس در آذرماه ۱۴۰۰ برگزار می شود و در بیست وچهار محور، شامل نوزده محور موضوعی و پنج محور منطقه ای جغرافیایی طراحی شده است. برای ارسال مقالات به نخستین کنفرانس ملی دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران تا ۲۰ آبان ماه سال جاری می توان به سایت http: //edconf.isu.ac.ir رجوع کرد.
پیش نشست های آتی کنفرانس بوسیله صفحات اجتماعی اندیشکده دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق(ع) به آدرس @EconomicDiplomacyISU اطلاع رسانی می شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب