دیوار بزرگ چین مقابل تحریم های غرب مقابل ایران
به گزارش بازاری، سفر اخیر رئیس جمهور به چین، بار دیگر توجه کارشناسان را به نقش استراتژیک معاهده ۲۵ ساله تهران و پکن جلب کرده است؛ توافقی جامع که در میانه جنگ اقتصادی با غرب، پشتوانه ای مستحکم به حساب می آید.
به گزارش بازاری به نقل از مهر، سفر اخیر مسعود پزشکیان و تیم اقتصادی همراهش به چین، بار دیگر نظرات کارشناسی را به این سمت سوق داده است که ایران در دوران گذار از بحران های اقتصادی و حتی سیاسی موجود، طبق معاهده ۲۵ ساله حاکم میان ایران و چین، باید روابط موجود میان خود و چین را بالاتر از پیش تقویت کند. این ضرورت بارها مورد تأکید کارشناسان اقتصادی قرار گرفته است و فارغ از آن، در دوره های مختلف مسؤلان وزارت اقتصاد هم به نحوی از انحا بر ضرورت تقویت این روابط تاکید کرده و روشهایی برای تحقق آن پیشنهاد داده اند.
با توجه به این که معاهده ایران و چین ابعاد متنوع نفتی و گازی، ترانزیتی، صنعتی، کشاورزی، فناوری و خدمات بانکی را در بر می گیرد، مسلم است وزارت اقتصاد می تواند به منظور اجرایی کردن این ابعاد، ستادی جهت هماهنگی های اجرایی این معاهده میان ایران و چین ایجاد نماید و این ستاد ماموریت این را داشته باشد که برنامه ها و قراردادهای وزارت خانه های مرتبط همچون نفت، صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی و بانک مرکزی را با چارچوب های این توافق مطابقت دهد.
در همان راستای اهمیت و ضرورت تشکیل این ستاد، حتما لازم است که جلسات ستاد بصورت ماهانه و با گزارش گیری منظم از پیشرفت هر بخش برگزار گردد و هر وزارت خانه تکلیف دارد تا جدول زمان بندی، بودجه پیشبینی شده و نیازهای ارزی خویش را به وزارت اقتصاد عرضه بدهد تا بوسیله مکانیزم های تأمین مالی با همکاری طرف چینی، تأمین شود.
چین امروز بعنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی در جهان مطرح است؛ موضوعی که حتی آمریکا و کشورهای غربی هم به آن اذعان دارند و حتی خود رئیس جمهور آمریکا بارها نسبت به قدرت اقتصادی چین و نفوذ این کشور در حوزه جهانی اظهار نگرانی کرده است.
به اذعان خیلی از کارشناسان و تحلیل گران اقتصادی، کشورهایی که عضو سازمان شانگهای هستند بخش قابل توجهی از جمعیت جهان را پوشش می دهند و در صورتیکه در یک حوزه، خصوصاً اقتصاد، همگرایی داشته باشند، می توانند نقش بسیار جدی ای در توازن اقتصادی دنیا ایفا کنند. از این منظر، ارتباط نزدیک با چین در وهله اول و عضویت فعال در سازمان شانگهای در وهله دوم، برای ایران اهمیت ویژه ای دارد؛ خصوصاً در شرایطی که جمهوری اسلامی امروز با یک جنگ اقتصادی تمام عیار از جانب آمریکا و غرب روبرو است. این مورد می تواند پشتوانه ای محکم برای کشور باشد.
تحلیلگران اقتصادی سفر به چین را دارای نقش قابل توجهی در مبادلات اقتصادی و کاهش تحریم ها باتوجه به طرح مبحث فعال سازی مکانیزم ماشه توصیف می کنند. به نظر می آید مکانیزم ماشه بالاتر از آن که جنبه عملیاتی داشته باشد، جنبه روانی دارد و جنبه روانی آن پررنگ تر از جنبه اجرایی آن است و همان گونه که در گذشته هم تحریم های جدی برجام بطور کامل رفع نشد، بدون فعال شدن مکانیزم ماشه هم ایران تحت شدیدترین تحریم ها قرار داشت و آن چه اهمیت دارد این است که ارتباط قتصادی ایران و چین، می تواند در مبادلات اقتصادی و مواجهه با تحریم های تحمیلی غرب اثرگذاری قابل توجهی داشته باشد.
در واقع حضور رئیس جمهور و وزیر اقتصاد در روز ملی چین و اجلاس شانگهای، باتوجه به حضور کشورهای مختلف و اقتصادهای بزرگ دنیا، می تواند پشتوانه ای محکم برای جمهوری اسلامی در مقابل فشارهای تحریمی و تهدیدات غرب باشد.
معاهده ۲۵ ساله ایران و چین در قالب یک سند جامع همکاری در عرصه های اقتصادی، صنعتی، انرژی، امنیتی و فرهنگی، در سال ۱۳۹۹ به تصویب هیأت دولت ایران رسید. این سند محصول بالاتر از دو سال مذاکره و هماهنگی بین دو کشور است و هدف آن برقراری روابط طولانی مدت و پایدار در همه عرصه ها است. در قسمت اقتصادی، تمرکز اصلی بر افزایش حجم مبادلات تجاری، توسعه زیرساخت ها و مشارکت در پروژه های کلان تعریف شده است.
چین بعنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان و بزرگ ترین شریک تجاری ایران، در دهه گذشته بخش عمده ای از تبادلات کالایی و سرمایه ای ایران را به خود مختص کرده است و با اجرایی شدن کامل معاهده، انتظار می رود حجم سرمایه گذاری مستقیم چین در ایران طی پنج سال آینده تا چند برابر افزایش یابد.
اجرایی سازی معاهده ۲۵ ساله ایران و چین از جانب وزارت اقتصاد، نه فقط یک پروژه اقتصادی، بلکه یک راهبرد ملی شمرده می شود که می تواند جایگاه ایران را در زنجیره تأمین جهانی ارتقا دهد و موفقیت در اجرای این برنامه به توان دولت در مدیریت منابع، هماهنگی نهادی و استفاده بهینه از فرصت های بین المللی بستگی دارد و اگر الزامات اجرایی به درستی رعایت شود، این معاهده می تواند بعنوان یک نقطه عطف در تاریخ همکاریهای اقتصادی ایران با شرق آسیا بدل شود.
برخی هم باور دارند زمانی معاهده ۲۵ ساله می تواند به دستاوردهای پایدار منجر شود که هم زمان با گسترش روابط خارجی، زمینه های داخلی آن مانند شفاف سازی در فرایند سرمایه گذاری، مبارزه جدی با فساد اقتصادی، بهبود نظام مالیاتی و ایجاد امنیت پایدار برای سرمایه گذاران هم مورد توجه قرار گرفته و تقویت شود تا مانع هدایت سرمایه های خارجی بسمت پروژه های ناکارآمد یا پرریسک شود.
از سوی دیگر، تجربه کشورهای دیگر نشان میدهد که چین در همکاریهای راهبردی به طور معمول به دنبال منافع طولانی مدت و تأمین امنیت منابع خود است. ازاین رو ایران باید مراقبت کند که همکاری ها به صورت یک سویه به سود طرف چینی پیش نرود و لازم است ایران با استفاده از ظرفیت دانشگاه ها و مراکز پژوهشی، روند انتقال فناوری و بومی سازی دانش را به شکل جدی پیگیری کند تا صرفا به واردکننده تجهیزات و خدمات چینی تبدیل نشود.
ایران با برخورداری از موقعیت ژئوپولیتیکی ممتاز، می تواند به حلقه ای کلیدی در طرح کمربند و جاده چین تبدیل گردد. این طرح، که اتصال شرق آسیا به اروپا و آفریقا را دنبال می کند، در صورت عبور از خاک ایران، امکان ایجاد ده ها میلیارد دلار درآمد ترانزیتی و توسعه زیرساختی برای کشور بهمراه خواهد داشت. تحقق این هدف مستلزم سرمایه گذاری گسترده در شبکه ریلی، بنادر، و کریدورهای حمل و نقل بین المللی خواهد بود.
معاهده ۲۵ ساله ایران با چین، یک فرصت استراتژیک برای تعریف مجدد جایگاه ایران در نظم اقتصادی جهانی است. مدیریت صحیح این فرصت نیازمند عزم ملی، انسجام نهادی و نگاه طولانی مدت به منافع کشور است. اگر چنین شرایطی فراهم گردد، ایران می تواند از دل فشارهای اقتصادی کنونی، مسیری تازه برای توسعه پایدار و حضور فعال تر در حوزه بین الملل بگشاید. به طور خلاصه چین امروز به عنوان یک قدرت بزرگ اقتصادی در جهان مطرح است؛ موضوعی که حتی آمریکا و کشورهای غربی هم به آن اذعان دارند و حتی خود رئیس جمهور آمریکا بارها نسبت به قدرت اقتصادی چین و نفوذ این کشور در حوزه جهانی اظهار نگرانی کرده است. بنظر می رسد مکانیزم ماشه بالاتر از آن که جنبه عملیاتی داشته باشد، جنبه روانی دارد و جنبه روانی آن پررنگ تر از جنبه اجرایی آن است و همان گونه که در گذشته هم تحریم های جدی برجام به طور کامل رفع نشد، بدون فعال شدن مکانیزم ماشه هم ایران تحت شدیدترین تحریم ها قرار داشت و آنچه اهمیت دارد اینست که ارتباط قتصادی ایران و چین، می تواند در مبادلات اقتصادی و مواجهه با تحریم های تحمیلی غرب اثرگذاری قابل توجهی داشته باشد. برخی هم باور دارند زمانی معاهده ۲۵ ساله می تواند به دستاوردهای پایدار منجر شود که هم زمان با توسعه روابط خارجی، زمینه های داخلی آن مانند شفاف سازی در فرآیند سرمایه گذاری، مبارزه جدی با فساد اقتصادی، بهبود نظام مالیاتی و ایجاد امنیت پایدار برای سرمایه گذاران هم مورد توجه قرار گرفته و تقویت شود تا مانع هدایت سرمایه های خارجی بسمت پروژه های ناکارآمد یا پرریسک شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب